Co to jest przemoc domowa?
Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
- narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
- naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych, możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Najczęstsze formy przemocy domowej to:
Przemoc fizyczna:
- odpychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, szczypanie, bicie ręką, popychanie, kopanie, duszenie, bicie przedmiotami, parzenie, policzkowanie, gaszenie papierosa na osobie itp.
Przemoc psychiczna:
- wyśmiewanie, szydzenie, lżenie, okazywanie braku szacunku, poddawanie stałej krytyce, kontrolowanie i ograniczanie kontaktu z bliskimi, karanie poprzez odmowę okazywania uczuć, zainteresowania, wmawianie choroby psychicznej, ograniczanie snu i pożywienia, szantażowanie itp.
Przemoc seksualna:
- wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi
Przemoc ekonomiczna:
- zmuszanie do oddawania uzyskiwanych środków finansowych, uniemożliwienie podjęcia pracy, niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych
Cyberprzemoc:
- prześladowanie
- agresja elektroniczna
- zastraszanie
- nękanie
Inny rodzaj zachowań przemocowych:
- niszczenie rzeczy osobistych
- demolowanie mieszkania
- wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie
- pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu choroby, niepełnosprawności bądź wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb
- zmuszanie do picia alkoholu
- zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków
Procedura „Niebieskie Karty”
Ośrodek Pomocy Społecznej w Świeciu realizuje procedurę „Niebieskie Karty” w oparciu o ustawę z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 roku w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta”.
Osoby dotknięte przemocą domową oraz świadkowie przemocy mogą zgłosić ten fakt podmiotom, które są ustawowo uprawnione do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty”. Procedurę "NK" wszczynają przedstawiciele:
- policji
- pomocy społecznej (pracownik socjalny, asystent rodziny)
- oświaty
- ochrony zdrowia (lekarz, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, terapeuta uzależnień)
- Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
- żandarmerii wojskowej
- pracownik socjalny SOW
- pedagog, psycholog lub terapeuta będący przedstawicielami pomocy społecznej, Policji, GKRPA, Oświaty, ochrony zdrowia, organizacji porządkowych
Przemoc to nie to samo co konflikt
To co odróżnia przemoc od konfliktu, to przewaga sił jednej ze stron.
W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku konfliktu - zrównoważona. Konflikt nie musi być przemocą. Jeżeli w trakcie kłótni nie są naruszane dobra osobiste żadnej ze stron konfliktu, nie jest zadawana krzywda drugiej osobie, ani działania wynikające z nieporozumienia nie powodują cierpienia to jest to konflikt. W przeciwnym razie jest to przemoc.
Każda z zaangażowanych osób ma szansę na wygranie i realizację swoich interesów. Ofiara przemocy takiej możliwości nie ma - jeśli podejmie walkę, zawsze przegra. Rozróżnienie przemocy od konfliktu jest ważne, bo od tego, z którym ze zjawisk mamy do czynienia, będzie zależało ewentualne dalsze działanie.
TU ZNAJDZIESZ POMOC
PRZEMOC ZE STRONY BLISKIEJ OSOBY LUB JESTEŚ JEJ ŚWIADKIEM? MOŻESZ ZMIENIĆ SWOJE ŻYCIE. ZACZYNAJĄC OD:
- rozmowy z zaufaną osobą. Powiedz o tym przyjacielowi, rodzinie, sąsiadom, pracownikowi ośrodka pomocy społecznej, pielęgniarce, lekarzowi, dzielnicowemu w Świeciu,
- wiary że masz w sobie siłę, by dokonać zmiany w swoim życiu, zadzwoń w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia.
- nie usprawiedliwiania sprawcy przemocy. Nikt nie ma prawa bić, poniżać i krzywdzić drugiego człowieka w żaden sposób. Przemoc jest przestępstwem, za które odpowiedzialność ponosi sprawca.
- bycie w gotowości do opuszczenia domu (ucieczki). W razie potrzeby, spakuj najpotrzebniejsze rzeczy swoje i dzieci w tym: dowód osobisty, prawo jazdy, paszport, legitymacje ubezpieczeniową, telefon komórkowy, lekarstwa, pieniądze, ubrania, inne rzeczy dla dzieci.
- sporządzenie tzw. „Niebieskiej Karty” przez odpowiednie służby tj. dzielnicowego, pracownika socjalnego, lekarza czy pedagoga.
- zgłoś się do instytucji np. Ośrodka Interwencji Kryzysowe zapewni Tobie i Twojej rodzinie, bezpłatne schronienie, gdy jesteś osobą doświadczającą przemocy domowej, udzielą Ci pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej. Specjaliści opracowują indywidualny plan pomocy mający na celu przezwyciężenie sytuacji kryzysowej.
- zgłoś się do Ośrodka Pomocy w Świeciu gdzie możesz otrzymać wsparcie socjalne oraz materialne na zabezpieczenie podstawowych potrzeb, tj. zakup żywności, leków, opału, odzieży, pokrycia kosztów posiłku
- w szkole. Świadczenie pomocy społecznej udzielane są na wniosek zainteresowanej, lub innej osoby za zgoda tej osoby. Wszelkich informacji udzieli pracownik socjalny właściwy do miejsca zamieszkania.
- w razie doznania obrażeń ciała zgłoś się niezwłocznie do lekarza po pomoc medyczną. Lekarz wystawi bezpłatne zaświadczenie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała mających związek z aktem przemocy
- zadzwoń pod numer 800-154-030 otrzymasz pomoc i wsparcie.
- Prokuratura, Policja – możesz tam złożyć zawiadomienie o przestępstwie znęcania się, popełnionym na Twoją szkodę lub na szkodę Twoich bliskich.
- Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych – możesz zwrócić się do Komisji z wnioskiem skierowanie sprawcy przemocy na leczenie odwykowe lub uzyskać pomoc związaną z nadużywaniem przez niego alkoholu.
- Poradnia Psychologicznej w wyniku doświadczenia przemocy lub bycia jej świadkiem, dziecko może przejawiać pewne niepokojące zachowania, które zdiagnozować oraz pomóc leczyć mogą specjaliści z Poradni.
- Psychologa w Ośrodku Pomocy Społecznej w Świeciu
Dane adresowe instytucji działających na terenie gminy Świecie
Ośrodek Pomocy Społecznej
Świecie, ul. Gen. J. Hallera 11
tel.: 52 519 05 40
email: sekretariat@opsswiecie.pl
Zespół Interdyscyplinarny
działający przy Ośrodku Pomocy Społecznej w Świeciu ul. Gen. J. Hallera 11
tel.: 52 519 05 51 lub 537 184 082
email: pp@opsswiecie.pl
Komenda Powiatowa Policji w Świeciu
ul. Wojska Polskiego 153
tel.: 52 333 25 00
email: dyzurny-swiecie@bg.policja.gov.pl
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
ul. Wojska Polskiego 195A
tel.: 52 568 32 00
email: sekretariat@pcpr.csw.pl
Ośrodek Interwencji Kryzysowej
ul. Sądowa 18
tel. 52 307 01 60
Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
ul. Wojska Polskiego 124 (adres korespondencyjny)
ul. Gen. J. Hallera 11 (pokój 18)
tel.: 52 519 09 18
email: subkowska@swiecie.eu
Poradnia Leczenia Uzależnień, Poradnia Zdrowia Psychicznego
dla Dorosłych, Dzieci i Młodzieży:
ul. Sądowa 18
tel.: 52 330 83 03
email: sekretariat@szpital-psychiatryczny.swiecie.pl
Prokuratura Rejonowa
ul. 10 lutego 9
tel.: 52 331 18 16
e-mail: swiecie@bydgoszcz.po.gov.pl
Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej
ul. Mestwina 4
tel.: 52 523 33 28
Nowy Szpital
ul. Wojska Polskiego 126
tel.: 41 240 00 00
email: sekretariat.swiecie@nowyszpital.pl
Miejsko-Gminna Przychodnia
ul. Wojska Polskiego 80
tel.: 52 33 24 445 lub 52 33 24 446 lub 52 33 11 051
NZOZ Wamap
ul. Św. Wincentego 1
tel.: 52 331 61 19 lub 602 526 175
NZOZ „SPECJALIŚCI”
ul. Polna 19
tel.: 52 331 00 22
Miejsko – Gminna Przychodnia Ośrodek Zdrowia w Grucznie
Gruczno, ul. Ogrodowa 3
tel.: 52 331 93 19
PROCEDURA INTERWENCJI SŁUŻB W SPRAWACH PRZEMOCY
DOMOWEJ - „NIEBIESKA KARTA”
Wszczęcie procedury "Niebieskie Karty" następuje przez wypełnienie formularza "Niebieska Karta - A" w przypadku powzięcia w toku prowadzonych czynności służbowych lub zawodowych podejrzenia stosowania przemocy wobec osób doznających przemocy domowej lub w wyniku zgłoszenia dokonanego przez świadka przemocy domowej.
Następnie przekazuje się formularz „Niebieska Karta - B”, który zawiera pouczenie dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie, przekazuje się osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą.
Uruchomienie procedury może nastąpić w różnych okolicznościach np.
- podczas interwencji policji w rodzinie,
- podczas badania lekarskiego osoby dotkniętej przemocą domowej,
- w trakcie kontaktu przedstawiciela danej służby (np. szkoły, służby zdrowia, pomocy społecznej itp.) upoważnionej do wszczęcia procedury, z osobą, która doznała przemocy. Nawet jeśli nie ma dowodów wprost świadczących o występowaniu przemocy – ale są podejrzenia, że osoba może jej doznawać – należy wszcząć procedurę, a grupa diagnostyczno-pomocowa rozstrzygnie o zasadności prowadzenia dalszych działań,
- na prośbę osoby doznającej przemocy domowej,
- jeśli świadek przemocy domowej zgłasza jednej z instytucji sytuację przemocy. Wówczas z osobą doznająca przemocy kontaktuje się dzielnicowy lub przedstawiciel pomocy społecznej, który podczas rozmowy może uruchomić procedurę „Niebieskie Karty” wypełniając formularz „A”.
W ciągu 5 dni formularz „Niebieska Karta - A” przekazuje się do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego, który w ciągu 3 dni od daty jego otrzymania, powołuje i przekazuje go członkom grupy diagnostyczno-pomocowej, w której skład wchodzi pracownik socjalny oraz dzielnicowy. Następnie w ciągu 5 dni grupa diagnostyczno-pomocowa dokonuje diagnozy środowiska i decyduje czy procedura będzie prowadzona bądź też rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań.
Uruchomienie procedury interwencyjnej „Niebieska Karta” ma na celu zatrzymanie przemocy domowej, natychmiastowe zabezpieczenie interesuj osoby doznającej przemocy oraz prowadzenie monitoringu sytuacji rodzin, których dotyczy "NK".
Grupa diagnostyczno-pomocowa dokonuje diagnozy sytuacji w związku z podejrzeniem stosowania przemocy oraz podejmuje działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy i zatrzymanie przemocy albo rozstrzyga o braku zasadności podejmowania działań.
Zakończenie procedury "Niebieskie Karty" następuje w związku z:
1. Ustaniu przemocy domowej i uzasadnionego przypuszczenia, że zaprzestano dalszego stosowania przemocy domowej.
2. Rozstrzygnięciu o braku zasadności podejmowania działań.